Aşure – słodka opowieść o wspólnocie, przetrwaniu i gościnności

Turcja to kraj, w którym historia, religia i tradycja splatają się w codziennym życiu – również w kuchni. Jednym z najbardziej symbolicznych i poruszających świąt, które wciąż obchodzone są z sercem i szacunkiem, jest Aşure Günü – Dzień Aşure, przypadający 10. dnia miesiąca Muharrem według kalendarza muzułmańskiego. W 2025 roku święto to obchodzimy 7 lipca.

Od Arki Noego do współczesnych domów

Według przekazów religijnych to właśnie tego dnia:

• Arka Noego osiadła po potopie na górze Ararat we wschodniej Turcji, a ocaleni z potopu, z resztek zapasów, ugotowali pierwszy „deser świata” – aşure.

• W islamie szyickim dzień ten jest czasem refleksji i żałoby po męczeństwie imama Husajna pod Karbalą.

• Dla muzułmanów sunnickich to dzień modlitwy, postu i wdzięczności – za cudowne ocalenie Mojżesza i jego ludu przed faraonem.

Bez względu na różnice religijne, łączy je jedno: wspólnota, pamięć i nadzieja.

Co to jest aşure?

To słodki, tradycyjny deser zbożowo-owocowy, który przygotowuje się i rozdaje z okazji Aşure Günü. Nazywany jest czasem "budyniem Noego", ponieważ – według legendy – został przygotowany z tego, co pozostało na Arce po potopie. Dziś w Turcji to deser symboliczny i bardzo ważny kulturowo, rozdawany sąsiadom, przyjaciołom i rodzinie jako wyraz wdzięczności i gościnności.

Z czego robi się aşure? Przepis pełen symboli i smaków

Deser aşure to historia opowiedziana przez składniki. Każdy z nich ma znaczenie, a razem tworzą danie, które symbolizuje różnorodność i jedność.

Zboża i rośliny strączkowe – fundament życia:

• Pszenica (łamana, gotowana do miękkości)

• Ciecierzyca

• Biała fasola

To właśnie one stanowią sycącą, symboliczną bazę przetrwania i odrodzenia.

Suszone owoce – słodycz i nadzieja:

• Rodzynki

• Suszone figi

• Suszone morele

• Daktyle (czasem dodawane)

Naturalna słodycz, która przypomina, że nawet po trudnych czasach przychodzi radość.

Skórki i przyprawy – głębia smaku:

• Kandyzowana lub świeża skórka pomarańczowa

• Goździki

• Woda różana lub pomarańczowa (opcjonalnie)

Wnoszą nutę świeżości i lekko orientalny charakter.

Dosładzanie i przyprawy – ciepło i miłość:

• Cukier – dodawany z umiarem

• Cynamon – obowiązkowy przy podaniu

Dodatki na wierzch – dary ziemi:

• Orzechy włoskie

• Migdały

• Pistacje

• Granat – symbol życia i szczęścia

• Sezam lub wiórki kokosowe (opcjonalnie)

Aşure w Turcji dziś

W wielu tureckich domach, szkołach i urzędach rozdaje się dziś małe miseczki aşure – z uśmiechem i życzeniami pokoju. To piękna tradycja, która pokazuje, jak głęboko gościnność i dzielenie się są wpisane w turecką kulturę. W TurPolii również wierzymy, że dzielenie się doświadczeniem i kulturą z naszymi Gośćmi ma moc łączenia ludzi. Każda nasza wycieczka to zaproszenie do wspólnego stołu – pełnego historii, smaków i emocji.

A może spróbujesz domowej aşure?

Jeśli jesteś w Turcji w tym czasie, być może ktoś z sąsiadów lub lokalna cukiernia poczęstuje Cię aşure. Nie odmawiaj – to coś więcej niż deser. To smak przetrwania, pokoju i wspólnoty.